Το πρώτο εξάμηνο του 2025 ήταν μια περίοδος γεμάτη ανατροπές και έντονη αστάθεια στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ να κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα και να επηρεάζει βαθιά τις οικονομικές εξελίξεις. Από τις εμπορικές εντάσεις και τις γεωπολιτικές αναταράξεις μέχρι την πτώση του δολαρίου και την εκτόξευση του χρυσού, οι αγορές βίωσαν ένα πραγματικό “ρολερκόστερ” συναισθημάτων και επενδυτικών αποφάσεων.
Η Επιστροφή του Τραμπ και ο Εμπορικός Πόλεμος
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ σήμανε την έναρξη μιας νέας εποχής γεμάτης αβεβαιότητα για τις παγκόσμιες αγορές. Οι επενδυτές ανέμεναν αναταράξεις λόγω της επιθετικής εμπορικής πολιτικής του, αλλά λίγοι προέβλεψαν το μέγεθος της αναστάτωσης. Οι πολιτικές Τραμπ, που περιλάμβαναν την επιβολή δασμών με την ονομασία “Liberation Day” και την απειλή για ακόμα πιο αυστηρούς δασμούς σε χώρες όπως η Κίνα, οδήγησαν σε σημαντικές διακυμάνσεις στις αγορές.
Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, που ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2025 στο Λονδίνο, έδωσαν μια νότα αισιοδοξίας, καθώς οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη φάνηκαν να καταλήγουν σε ένα πλαίσιο συμφωνίας για τη μείωση των δασμών και την αποκατάσταση των εμπορικών ροών, ιδιαίτερα σε κρίσιμα υλικά όπως οι σπάνιες γαίες. Ωστόσο, η έλλειψη συγκεκριμένων λεπτομερειών και η ασυνέπεια στις δηλώσεις του Τραμπ κράτησαν τους επενδυτές σε επιφυλακή.
Η Πτώση του Δολαρίου
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα του πρώτου εξαμήνου του 2025 ήταν η δραματική πτώση του αμερικανικού δολαρίου, το οποίο έχασε περίπου το 10% της αξίας του έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2022. Αυτή η πτώση θεωρείται η μεγαλύτερη για το πρώτο εξάμηνο ενός έτους από την εποχή των ελεύθερα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών τη δεκαετία του 1970.
Η πτώση του δολαρίου αποδόθηκε σε διάφορους παράγοντες, όπως η ανησυχία για την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Federal Reserve) υπό την πίεση της κυβέρνησης Τραμπ, καθώς και η αβεβαιότητα που προκάλεσαν οι δασμοί και οι γεωπολιτικές εντάσεις. Η αγορά άρχισε να προεξοφλεί την πιθανότητα αντικατάστασης του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, με έναν πιο “φιλικό” προς τις πολιτικές Τραμπ υποψήφιο, κάτι που ενίσχυσε την αδυναμία του δολαρίου.
Ο Χρυσός και οι Πρώτες Ύλες σε Κεντρικό Ρόλο**
Η αστάθεια στις αγορές οδήγησε πολλούς επενδυτές σε ασφαλή καταφύγια, με τον χρυσό να πρωταγωνιστεί. Η τιμή του χρυσού εκτοξεύτηκε κατά 17% μέσα στο εξάμηνο, φτάνοντας σε υψηλά επίπεδα κοντά στα $3,392/ουγγιά τον Ιούνιο. Η άνοδος αυτή υποστηρίχθηκε από την πτώση του δολαρίου και τις γεωπολιτικές εντάσεις, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, όπου η εύθραυστη εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν κράτησε τις τιμές του πετρελαίου σε τεντωμένο σχοινί.
Παράλληλα, ο χαλκός σημείωσε άνοδο 11%, αψηφώντας τις ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση, ενώ οι τιμές του καφέ (αραβίκα) σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι, λόγω σοβαρών ξηρασιών που επηρέασαν την παραγωγή. Το πετρέλαιο, από την άλλη, παρουσίασε έντονες διακυμάνσεις, με τις τιμές του Brent να κυμαίνονται από απότομες πτώσεις λόγω της εκεχειρίας στη Μέση Ανατολή έως απότομες αυξήσεις μετά από νέες εντάσεις.
Χρηματιστήρια: Ανθεκτικότητα Μέσα στην Αβεβαιότητα
Παρά τις αναταράξεις, οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές έδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα. Ο δείκτης MSCI All-Country World παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος σε σχέση με την αρχή του έτους, ενώ ο S&P 500 και ο Nasdaq κατέγραψαν κέρδη περίπου 5%, φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά στα τέλη Ιουνίου. Η αισιοδοξία για τις εμπορικές συνομιλίες ΗΠΑ-Κίνας και η ελπίδα για μείωση των επιτοκίων από τη Fed συνέβαλαν σε αυτή την ανάκαμψη.[](https://www.reuters.com/world/china/global-markets-wrapup-1-2025-06-27/)
Ωστόσο, δεν ήταν όλα ρόδινα. Οι μετοχές της Tesla υπέστησαν σημαντικές απώλειες μετά τη δημόσια αντιπαράθεση του Έλον Μασκ με τον Τραμπ, ενώ οι τεχνολογικοί γίγαντες των ΗΠΑ δέχθηκαν πιέσεις λόγω των εμπορικών περιορισμών. Αντίθετα, οι ευρωπαϊκές αγορές, όπως ο STOXX 600, κατέγραψαν κέρδη, υποστηριζόμενες από την ελπίδα για οικονομικά κίνητρα στη Γερμανία και αυξημένες αμυντικές δαπάνες από το ΝΑΤΟ.
Γεωπολιτικές Εντάσεις και Οικονομικές Προκλήσεις
Η Μέση Ανατολή παρέμεινε στο επίκεντρο της προσοχής, με την εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν να δοκιμάζεται από σποραδικές στρατιωτικές ενέργειες. Οι αγορές αντέδρασαν με νευρικότητα σε κάθε νέα εξέλιξη, με τις τιμές του πετρελαίου να εκτοξεύονται κατά 7% μετά από ισραηλινές επιθέσεις τον Ιούνιο.
Παράλληλα, η Παγκόσμια Τράπεζα μείωσε την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025 στο 2,3%, επικαλούμενη τους δασμούς και την αβεβαιότητα ως σημαντικούς ανασταλτικούς παράγοντες. Οι ευρωπαϊκές οικονομίες συνέχισαν να δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης, με τον δείκτη PMI της ευρωζώνης να παραμένει οριακά πάνω από το όριο των 50 μονάδων, υποδηλώνοντας περιορισμένη ανάπτυξη.
Το Μέλλον
Καθώς το δεύτερο εξάμηνο του 2025 πλησιάζει, οι επενδυτές προετοιμάζονται για ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια. Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις, οι γεωπολιτικές εξελίξεις και οι αποφάσεις της Fed για τα επιτόκια θα συνεχίσουν να διαμορφώνουν το τοπίο. Η προσοχή στρέφεται επίσης σε σημαντικά γεγονότα, όπως η δημοπρασία αμερικανικών ομολόγων και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, που θα μπορούσαν να δώσουν ενδείξεις για την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.[](https://www.reuters.com/world/china/global-markets-wrapup-1-2025-06-10/)
Οι επενδυτές φαίνεται να υιοθετούν μια στάση προσοχής, αυξάνοντας τις προστασίες στα χαρτοφυλάκιά τους ενόψει πιθανών κραδασμών από τις τιμές του πετρελαίου ή νέες δασμολογικές κρίσεις. Παράλληλα, η συνεχιζόμενη μετατόπιση κεφαλαίων από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη και την Ασία, λόγω της απώλειας εμπιστοσύνης στην αμερικανική “εξαιρετικότητα”, υποδηλώνει μια πιθανή μακροπρόθεσμη αλλαγή στις παγκόσμιες επενδυτικές ροές.
Το πρώτο εξάμηνο του 2025 υπήρξε μια περίοδος έντονων αντιθέσεων: από την αισιοδοξία για τις εμπορικές συνομιλίες μέχρι τον φόβο για γεωπολιτικές κρίσεις και την πτώση του δολαρίου. Οι αγορές, παρά τις προκλήσεις, έδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, με τον χρυσό και τις ευρωπαϊκές μετοχές να ξεχωρίζουν ως νικητές. Ωστόσο, το μέλλον παραμένει αβέβαιο, με την πολιτική του Τραμπ και τις γεωπολιτικές εξελίξεις να κρατούν τις αγορές σε εγρήγορση. Οι επενδυτές καλούνται να πλοηγηθούν σε ένα περιβάλλον γεμάτο ευκαιρίες αλλά και κινδύνους, με την προσοχή τους στραμμένη στις επόμενες κινήσεις των μεγάλων παικτών στην παγκόσμια σκηνή.